Futbol dünyada bilinen en eski sporların başında gelir ve en tanınmış spor olarak gündemini korumaya devam etmektedir. Spor ile futbol o kadar özdeşleşmiştir ki dünyadaki özellikle bazı bölgelerinde insanlara spor denildiğinde akıllara futbol gelir.

Uluslararası UEFA Şampiyonlar Ligi, UEFA Avrupa Ligi, Copa America ve Afrika Uluslar Kupası gibi turnuvalar da yer alır. Türkiye Süper Lig dışında en güçlü ligler arasında İngiltere Premier Ligi, İtalya Serie Ligi, İspanya La Liga, Brezilya Serie Ligi ve Almanya Bundesliga Ligi gelmektedir.

 

Futbol Oyununun Amacı

Futbol oyununda hedef, 90 dakikalık oyun süresince karşı takım yani rakibinizden daha fazla gol atmaktır. Futbol maçı iki yarı olarak 45’şer dakika oynanır. İlk 45 dakika yani birinci yarıdan sonra oyuncular 15 dakikalık dinlenme periyoduna geçerler. İkinci 45 dakikalık oyunda maçın süresine yaralanma gibi çeşitli nedenlerden kaynaklanan duraklamalar nedeniyle hakem tarafından ekleme yapılır.

 

Oyuncular, Hakemler ve Ekipmanlar

Futbolda gerekli olan ekipman, saha ve futbolculardır. Her takım, kaleyi koruyan 1 kaleci ve 10 saha oyuncusu olmak üzere toplam 11 oyuncudan oluşur. Her takımın belirli bir kaptanı vardır. Futbolun da kendine göre uyulması gereken oyun kuralları vardır. Oyunda el ve kol topa değmeden rakip kaleye gol atılmalıdır. Oyuncu, gerektiğinde kafa ile veya kurallara uymak şartı ile bedenin herhangi bir yeriyle de topa vurulabilir. Sadece kalecinin belirli alan içinde topu elle tutabilme yetkisi vardır. Her takımın belirlenmiş birer kaptanı bulunmaktadır. Tüm futbolcular sahada birbirinden ayırt edilebilmesi için takımının simgesini içeren forma giyerler. Kalecinin forması saha oyuncularından farklıdır. Kaleciler topu elle kullanmasına izin verilen tek oyuncu oldukları için yastıklı eldivenler giyerler. Ayrıca oyuncular çivili futbol ayakkabıları giyerler.

Oyunda kurallara uyulmasından sorumlu olan biri orta diğer ikisi yardımcı hakem olmak üzere 3 hakem bulunur. Hakemin görevi, zamanı ve oyunu yöneten olarak, faullerde, serbest vuruşlarda, atışlarda, penaltılarda ve her yarının sonunda eklenecek zamana kadar kararları vermektir. Orta hakemin kararı kesin ve geçerlidir. Hakem gerek duyduğu zamanlarda yardımcı hakemlere de danışabilir. Yardımcı hakemlerin görevi elle oyun ve ofsaytları tespit etmede, oyunda faul olması, topun alan dışına çıkması, atışlarda, oyuncu değişikliğinde, golün belirlenmesi ve diğer karar verme süreçlerinde orta hakeme yardımcı olmaktır. Yardımcı hakemler oyun alanının her bir yarısından sorumludur. Gerektiğinde orta hakemi uyarmak adına da küçük bayraklarla işaret verebilirler.

Uluslararası Futbol Birliği Kurulu’nun (IFAB) belirlediği kurallara istinaden futbol sahası dikdörtgen şeklinde ve zemin renginin ise mutlaka yeşil olması gerektiğidir. Saha zemini ise doğal ya da yapay çimle kaplanmış olmalıdır.

Futbol Sahasının Ölçüleri

Futbol sahasının eni 45-90m arasında ve boyu 90 -120m arasında olmalıdır. Uluslararası standartlara göre eni, 64-75m, boyu ise 105-120m arasında olmalıdır. Oyun sahası, ortadan beyaz çizgiyle 2’ye ayrılır. Sahanın tam ortası merkez orta çizgi çapı 9, 15m’dir ve santra yuvarlağı olarak ifade edilir.

Başlama vuruşları bu daire çemberin merkezinden yapılır. Oyunun başlandığı alandır. Futbol karşılaşmasından önce takımlar orta çizginin ayırdığı ve yarı alan denilen bölümlerde hazır yerlerini alırlar.

Sahanın her iki yarısı, boyutlar açısından diğerinin ayna görüntüsü olmalıdır. Uzun kenarlara taç çizgisi, kısa kenarlara ise aut çizgileri denilmektedir.

Kale direkleri tahta, metal gibi onaylanmış diğer malzemelerden kare, dikdörtgen, yuvarlak veya elips şeklinde ve beyaz renkli olmalıdır. İki direk arasındaki uzaklık 7,32m (8 yd), üst direkle zemin arasındaki uzaklık ise 2,44m’dir (8 ft). Bütün direklerin boyutları eşit olmalı ve 12 cm’yi geçmemelidir.

 

Futbolda Uyulması Gerekli Kurallar

  • Bir maç, aralarında 15 dakikalık dinlenme periyodu olan iki 45 dakikalık yarıdan oluşmaktadır.
  • Her takımın en az 1’i kaleci olmak üzere 11 oyuncusu ve bir maç oluşturmak için en az 7 oyuncusunun olması gerekir.
  • Her oyunda bir hakem ve iki yardımcı hakem bulunmalıdır.
  • Maçın süresine yaralanma ve çeşitli nedenlerden kaynaklanan duraklama süreleri orta hakem tarafından oyun süresine eklenir.
  • Saha doğal ya da yapay çimden yapılmalıdır. Futbol sahasının boyutunun değişmesine izin verilebilir ancak teknik ölçülere uygun olmalıdır.
  • Saha, sınırların dışını gösteren dikdörtgen şeklinde, iki altı yardalık kutu, iki adet 18 yardalık kutu ve bir merkez daire ile işaretli olmalıdır. Hem gollerden hem de merkez daireden 12 metre uzağa yerleştirilen bir ceza puanı da görünmelidir.
  • Futbol topunun çevresi 58-61 cm arasında olmalı ve dairesel şekilde olmalıdır.
  • Her takım isim değişikliği için 10 oyuncuya kadar verebilir.Her iki takım da en fazla 3 oyuncu değişikliğine gidebilir. Oyuncu değişikliği maçın herhangi bir zamanında olabilir. Eğer takım 3 yedek oyuncu değiştirme hakkını tamamlamış ise ve sakatlık durumunda bir oyuncu sahayı terk etmek zorunda kalsa bile oyuncu değişikliği yapamayacaktır. Çıkan futbolcunun oyuna devam ettirilmesi istenebilir.
  • Maçta eşit olması nedeniyle uzatma süresine ihtiyacı varsa, ayrılan 90 dakikadan sonra 15 dakikalık iki yarı şeklinde 30 dakika eklenir.
  • Takımlar uzatmalardan sonra hala eşit durumdalarsa penaltı atışlarına gidilir.
  • Eğer bir top, yan çizgilerin herhangi birinde rakip oyundan çıkarsa, oyuna sokulur. Eğer taban çizgisinde hücum eden bir oyuncu oyundan çıkarsa, o zaman bir kale vuruşu olur. Eğer defans oyuncusu varsa bu bir köşe vuruşu.
  • Gol sayılabilmesi için topun kale çizgisini geçmesi gerekir.
  • Oyunda fauller için, faullerin şiddetine ve durumuna bağlı olarak bir oyuncu sarı veya kırmızı kart alabilir, bunun kararı orta hakeme bağlıdır. Sarı kart bir uyarıdır, kırmızı kart ise oyuncunun oyundan çıkarılmasıdır. İki sarı kart bir kırmızı karta eşit demektir. Çıkarılan oyuncu yerine farklı bir oyuncu giremez.
  • Hücuma geçen takımın oyuncusu ile rakip takımın kalesi arasında kalecisi dışında mutlaka en az bir karşı takım oyuncunun olması gerekir aksi taktirde ceza atışı olan ofsayt kararı verilir. Ofsayt olabilmesi için karşı takımın oyun alanının için de olmalıdır